ความอ่อนน้อมถ่อมตน เป็นมงคลข้อที่ ๒๓

นิวาโต แปลว่า ไม่พองลม มาจากภาษาบาลีว่า นิวาตะ อันมีความหมายว่าเอามานะทิฏฐิออก มีความสงบเสงี่ยม
เจียมตน ลดมานะถือตัว ซึ่งก็คือคนที่ควบคุมตนเองให้อยู่ในวิสัยปกติตามความเป็นจริง เปรียบเสมือนดังลูกโป่ง
ที่ยังไม่เติมลมเข้าไป ลักษณะคล้ายกับความเคารพ แต่เป็นคนละความหมาย กล่าวคือ ความเคารพ (คารวธรรม)
เป็นการตระหนักถึงคุณงามความดีของคนอื่นและสิ่งอื่น ๆ แล้วปฏิบัติต่อบุคคลนั้นและสิ่งนั้น อย่างถูกต้องจริงใจ

ถือเป็นการแสดงออกทางกายและทางวาจาเป็นหลัก ส่วนความอ่อนน้อมถ่อมตน (นิวาตธรรม) นั้น เป็นเรื่องของ
การตระหนักตัวเอง แล้วสามารถวางตนได้ถูกต้องเหมาะสม ไม่หยิ่งยโสโอหัง ไม่โอ้อวดเกินจริง และก็ไม่ยกตน
ให้สูงโดยการกดคนอื่นให้ต่ำ มีความสุภาพ ให้เกียรติผู้อื่น รู้กาลควรไม่ควร ซึ่งเกิดจากคติภายในจิตใจเป็นหลัก

กล่าวโดยสรุป ความอ่อนน้อมถ่อมตนนี้มีลักษณะตรงกันข้ามกับความเย่อหยิ่ง ซึ่งหมายถึงการทะนงตนว่า สูง ดี
เด่นเกินกว่าผู้อื่น แล้วแสดงอาการจองหองเกินฐานะ และยโสโอ้อวดเกินจริง ความเย่อหยิ่งอย่างนี้เกิดจากผู้ซึ่ง
ยึดถือเอาภาพลวงที่ไม่ได้เป็นสิ่งจริงแท้มาเป็นเครื่องมือยึดเหนี่ยว และประเมินค่าตนเองว่า สูง ดี เด่น กว่าผู้อื่น

ดังนั้น. หากคนเรายึดถือธรรมะในข้อนี้ ก็จะมีคนรักและเมตตา และเป็นที่รักของมนุษย์และเทวดา
ไม่ว่าจะทำอะไรก็จะลุล่วงไปได้ด้วยดีไม่มีอุปสรรค เพราะอานิสงส์ของความเมตตาและอ่อนน้อม

ป.ล. ภาพดอกไม้ในเนื้อหาคือ ดอกมะเขือ เป็นสัญลักษณ์แทนความอ่อนน้อมถ่อมตน ที่สะอาดบริสุทธิ์ของจิตใจ นิยมใช้ในพิธีไหว้ครู

sources by https://www.facebook.com/themettad/posts/1703366086478692
photo credit by https://cdn.pixabay.com/photo/2018/10/12/23/14/blossom-3743201_960_720.jpg
photo credit by https://i02.appmifile.com/images/2018/08/17/60d02cb2-4bcf-4653-8cb0-5984d4efa65a.jpg

////////////////////////////////////////////